Psychologia często określana jest mianem nauki o duszy, taka nazwa bierze się z etymologi słowa psychologia: psyche po grecku znaczy dusza, a logos - nauka.

Rozważania z zakresu psychologii ograniczone były do analizowania i charakterystyki zjawisk, procesów psychologicznych oraz niejednolitych stosunków między nimi, a zjawiskami fizycznymi i fizjologicznymi, bez eksponowania ich ontologicznego podłoża.

Pod koniec XIX wieku, gdy powstała psychologia eksperymentalna miejsce duszy jako substancjalnego nośnika stanów psychicznych zajęła niesubstancjalna psychika - suma treści świadomego doświadczenia subiektywnego.

Obecnie psychologia zajmuje się zachowaniami ludzi i leżącymi u ich podłoża czynnościami psychicznymi zdeterminowanych biologicznie i społecznie.

Przeniesienie punktu zainteresowania z życia psychicznego na wyznaczone przez nie zachowania człowieka było wynikiem włączenia psychologii w praktykę społeczną, co natomiast doprowadziło do powstania takich głównych dziedzin psychologii stosowanej, jak psychologia kliniczna, wychowawcza, pracy, sportu, ekonomiczna, rozwoju i innych.

Współcześnie psychologia jest interpretowana jako siła społeczna, która jest zdolna do oddziaływania na sposób myślenia człowieka o otaczającym go świecie i samym sobie.